Nazar boncuğunun tarihi binlerce yıl öncesine dayanır. İslamiyet öncesi Türk geleneklerinden kalma olduğu bilinmektedir. Eski çağlarda Orta Asya'da yaşayan Türklerin inandıkları göklerin tanrısı olan Tengri Ülgen'in, halkını her türlü kötülükten koruduğuna inanılırdı.Göklerdeki tanrı inancı anlayışı, gök rengi; mavinin zamanla insan bilinçaltına yerleşmesine, önemsenmesine sebep olmuştur.
Nazar boncuğunun izleri Mısır’da İÖ. 5 bin yıllarına uzanır. Dünyadaki tüm kötülükleri gören Mısır imparatoru Osiris'in gözünün, yoksulluğu ve cehaleti uzaklaştırdığına inanılırdı. Osiris'in oğlu Horus gözlerini açtığında ortalığın aydınlandığı, (iyilik) kapattığında karanlık (kötülük) olduğu düşünülürdü. Daha sonra bu inanış, Mısırlılar tarafından önemli ve kutsal sayılan eşyalara göz şeklinde şekillerin çizilmesini yaygınlaştırdı. Horus’un bu gözünü simgeleyen hiyeroglif resimler, ileri görüşlülüğün, beden dokunulmazlığının ve sonsuz bereketin simgesi oldu. Mısırlılar önem ve değer verdikleri her şeyi, koruyabilmek için üzerine Horus’un gözünü çizdiler. Bu çizimlerin daha sonra büyük bir olasılıkla Anadolu’ya ulaştığı, ve ilk defa Fenikeliler in cam üzerine geçirdiği tahmin edilmektedir.
Anadolu’da nazar boncuğu çok zaman vardı. Bugün dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi olan; Hatay’da bulunan mozaik eserleri, bu eserlerdeki mavi rengin hakimiyeti, müzede yer alan ve üzerine “KAI CY” (Size de..) yazan mozaik bunun açık bir ifadesi ve kanıtları sayılır. Hititlerin nazarı ve nazar boncuğunu Hattilerden devralmış olma olasılığı çok yüksektir. Çünkü Hititler Hattilerin kültürünü ve inanışlarını benimsemişlerdi. Hattiler in ise bunu bir başkasından, Sümerler den öğrenmiş olabilirler. Bu olasılık da çok yüksek, çünkü Sümerler kem göze “ig hul” yani “göz kötü” diyorlardı.
Ülkemizde nazar boncuğunu, her yerde görebilirsiniz. Arabalarda, evlerde, işyerlerinde, bebeklerin beşiklerinde, elbisesinde, gelinlikte, bürolarda, binek hayvanlarında, süt hayvanlarında, yolcu uçaklarında, aklınıza gelebilecek her yerde, bir yada birden çok şekilde nazar boncuğu görülebilir. Genelde nazar boncukları göz şeklinde olur. Mavi renkli cam zemin üzerinde beyaz halka, halka içerisinde siyah bir nokta ve ortaya nazar boncuğu çıkar. Gözler için, günlük hayatta boncuk deyimi de kullanılmaktadır. İlk zamanlarda mavi renkli taşlarının üzerine işlenirken, zamanla çok yüksek ısılı fırınlarda, camdan yapılmaya başlanmıştır. İlk kez Anadolu da cam ustalarınca şekillendiği, yapıldığı düşünülmektedir. Tam olarak süs ve takı sektörü halini almış nazar boncukları, artık dünyanın bir çok yerinde rağbet görmekte ve oralara ihraç edilmektedir.
Nazar boncuğu işlenirken içine kurşun da dökülür. Bunun, nazar boncuğunun koruyuculuğunu artırdığına inanılmaktadır. Ülkemizde nazar boncuğu üretimi çoğunlukla İzmir bölgesinde olmaktadır.
Nazar boncuğunun bütün kerameti mavi rengindedir. Göz şeklinde olması ise, gözün insan ruhunu yansıtan en önemli organ olmasındandır. Beynin dış dünya ile iletişimin sağlayan gözler, insanın en yalansız, gerçekçi ifadesini de yansıtır. Hiç konuşmadan; Sevgiyi, nefreti, şiddeti, korkuyu anlatabilir. Mavi renk göklerin ve okyanusların rengidir. Sakinlik verir. Tansiyonu düşürdüğüne, kanın akışını yavaşlattığına inanılır. Batıda intiharları azatlığı düşünüldüğünden köprü korkuluklarını mavi renkle boyamaktadırlar. Mavi renkle boyası değiştirilmiş bazı okullarda, öğrenci başarısının artırdığı görülmüştür. Otoriteyi ve verimliği çağrıştırdığı için bir çok firma logosu mavi renklidir. Mavi, yeme iç güdüsünü azaltan bir renktir. Hiç bir lokanta, fast- food zincirinde mavi renk kullanılmaz.
Bir çok dinin ibadet hanelerinde, maviyi tüm tonlarıyla ve ince işçilik detaylarıyla görebilirsiniz. Güven, huzur, dinlendiricilik ve derinlik verir.
Mükemmel bir organ olan göz figürüyle, mavi rengin faydalarının bütünleşmesinden oluşan nazar boncuğunun; Her ne kadar takan ve taşıyanları, nazara karşı koruyacağına inanılsa da kesinlikle nazara karşı korumaz, koruyamaz. Yüksek ısılı fırınlarda camdan şekillenen nazar boncuğunun, nazar edecek kişilerin dikkatlerini çekerek zararlı enerjiyi üzerine topladığına inanılır. Bu da çok yanlış ve batıl bir inanıştır. Nazarda etki eden enerji dalgalar halinde yayılır ve inanıldığı gibi bir odağa, yıldırım şeklinde aktarılmaz.
Nazar boncuklarının süs eşyası, takısı olarak kullanılır. Mavi rengin usta ellerde şekillenmesiyle oluşturulmuş güzel bir takı nazar boncuklu bileklik olmasından, süs eşyası olmasından dolayı masum bir uygulama halini almıştır. Dini açıdan da şiddetle men edilmesine rağmen, çok köklü bir uygulama olması sebebiyle, insanlar toplumlar terk etmemişlerdir. Bu davranışın özünde korunma içgüdüsü yatar. Bilmediği, anlayamadığı, göremediği, korkulardan emin olmak isteyen insanın , her çareden medet ummasını, anlayışla karşılamak gerekir. Artık nazarın tıbbi bir durum olduğunu, semptomlar topluluğu olduğunu biliyoruz.Üzerlerinde taşıyanlara, inananlara plasebo etkisinden başka bir etkisinin olamayacağını söylüyoruz. Plasebo etkisi, bir kişiye bir rahatsızlığı sebebiyle ilaç olduğunu düşündüğü, ancak kesinlikle ilaç içeriğinin olmadığı bir şey verilmesiyle, hastanın kısmı olarak rahatsızlığına iyi geldiğini zannetmesidir. gerçBuradaki ek ise insanın iyi olacağına, şifa bulacağına inanmasının, kendisini iyi hissetmesine, iyi olmasına sebep olmasıdır.
